“Een beeld zegt meer dan duizend woorden” is een bekend cliché. Maar als je een goed verhaal wilt schrijven, moet je meer doen dan alleen beschrijven wat er op de foto staat. Dat maakt foto’s zo interessant voor een schrijver.

Hoe schrijf je een verhaal op basis van een foto? In dit artikel help ik je om stap voor stap een idee voor een verhaal te ontwikkelen.

 

Het verschil tussen een foto en een verhaal

 

Een foto is een momentopname. Het is bevroren, statisch. We zien één punt in de tijd, maar de foto vertelt ons niet wat er daarvoor heeft plaatsgevonden of wat er daarna zal gebeuren. Je krijgt hooguit hints.

Een verhaal is het tegenovergestelde! In een verhaal gebeurt er iets, verandert er iets. Dat kan groot zijn, zoals een personage dat in haar eentje de wereld redt. Het kan ook klein zijn, zoals een personage dat eindelijk haar geduld verliest tegen die vervelende buurman. De verandering kan ook alleen maar innerlijk zijn: je personage kan een inzicht krijgen waardoor ze anders naar zichzelf of iets in haar omgeving kijkt.

Kortom: een foto kan je veel vertellen, maar geeft je ook de ruimte om er zelf een verhaal bij te verzinnen. Daar word je nieuwsgierig van!

 

Één foto, minstens vijf ideeën

 

Een foto is dus een goed startpunt voor een verhaal, maar… dat hoeft niet te betekenen dat de foto ook het begin van je verhaal vormt.

Laten we deze foto als voorbeeld nemen:

foto door Joshua Earle via Unsplash

We zien een man in een rode jas in de sneeuw staan. Hij kijkt uit over de besneeuwde bergen. Voor hem torent een bergtop uit.

Je kunt de foto op verschillende manieren gebruiken:

• Aan het begin: de man kijkt naar de berg die hij gaat beklimmen. Zal het hem lukken?
• In het midden: het laatste momentje rust voordat we naar het figuurlijke en letterlijke hoogtepunt van het verhaal gaan.
• Aan het eind: de man heeft een berg beklommen en geniet nu van het uitzicht.
• Onderwerp: je brainstormt verder op een element van de foto. Je verhaal gaat niet over de man op de berg, maar heeft wel iets te maken met bijvoorbeeld ‘de top bereiken’.
• Foto in verhaal: de foto komt als voorwerp voor in je verhaal. We zijn dus niet bij de man op de berg, maar iemand heeft bijvoorbeeld die foto aan de muur hangen. Wie is dat, en waarom hangt die foto daar?

Één foto, vijf verschillende verhalen… welke kant wil jij opgaan?

 

Schrijfoefening 1: Mindmap bij een foto

 

Kies een foto die je aanspreekt of gebruik de foto hierboven.

Stel jezelf de volgende vragen en maak een mindmap of lijst van de woorden die je bedenkt:

• Wat zie ik op deze foto? (Mensen, voorwerpen, de plaats en tijd, kleuren, vormen…)
• Wat voel ik bij deze foto?
• Waar doet deze foto me nog meer aan denken? Onderwerpen, herinneringen, vragen… alles mag!

Hoe meer je opschrijft, hoe beter. Er zijn geen foute antwoorden. Je bent inspiratie aan het verzamelen, zodat je straks iets daarvan kunt uitkiezen voor je verhaal.

 

Schrijfoefening 2: Zoek naar een verhaallijn

 

In de vorige oefening heb je de ‘feiten’ van de foto verzameld en er alvast iets van je eigen nieuwsgierigheid en/of verbeelding aan toegevoegd.

Nu gaan we zoeken naar een verhaallijn. Om het een pakkend verhaal te maken, helpt het als er iets gebeurt. Iemand moet iets doen, een beslissing nemen of een inzicht krijgen, zodat er iets verandert.

Kijk nog eens goed naar je foto. Stel jezelf de volgende vragen en schrijf je antwoorden op:

• Wat is er voorafgaand aan het moment op de foto gebeurd?
• Wat gaat er hierna gebeuren?
• Wat kan er allemaal misgaan?
• Op welk punt in het verhaal komt de foto?

Ook je antwoorden van deze schrijfoefening hoeven niet allemaal verwerkt te worden in het uiteindelijke verhaal. Het gaat erom dat je zo breed mogelijk kijkt– dan vind je vanzelf het idee waar je het meest enthousiast over bent.

 

Tijd om je verhaal te schrijven!

 

Kijk nog eens naar de foto en naar al je aantekeningen. Nu is het tijd om keuzes te gaan maken. Je kiest een paar puzzelstukjes uit, die je aan elkaar klikt.

Welke stukjes idee vind je het meest interessant, vermakelijk of ontroerend? Ga daarmee aan de slag.

Hoe kort of lang je verhaal wordt, mag je zelf weten. Schrijf bijvoorbeeld een eerste versie van maximaal duizend woorden. Je kunt het!

Klaar met schrijven? Als je feedback wilt, kun je altijd een coachsessie boeken.

 

Ik wens je veel schrijfplezier!

Vond je dit een leuk artikel? Meld je dan aan voor meer gratis schrijftips en -oefeningen.