Er wordt wel eens gezegd dat er twee soorten schrijvers bestaan. De ene groep schrijvers wil eerst het hele verhaal plannen, voordat ze beginnen met schrijven. De andere groep schrijvers begint gewoon en ziet onderweg wel waar ze uitkomen.

Elke aanpak heeft voor- en nadelen, dus het maakt niet uit welk type je bent! Zolang je jezelf maar niet in een hokje propt waar je niet in past.

Als je vooraf een plan hebt, heb je minder kans om onderweg vast te lopen. Het nadeel is dat je tijdens het schrijven altijd extra ideeën opdoet, die je verhaal nog leuker en levendiger maken. Als je plan te strak is, heb je misschien geen ruimte voor die verrassende ingevingen.

Als je zonder plan begint, loop je meer kans om vast te lopen. Je laat je fantasie de vrije loop, maar hebt geen idee hoe je bij een passend einde uitkomt. In het ergste geval kun je weer van voor af aan beginnen.

Kijk, als je een verhaal van een paar honderd woorden wilt schrijven, is dat geen ramp. Die verrassende ingevingen kun je bewaren voor een volgend verhaal, of je gooit je huidige idee weg en begint aan iets nieuws.

Maar als je aan een langer verhaal of een roman werkt… dan kan een half plan toch handig zijn!

Dat halve plan noem ik de routeplanner.

Het nut van een routeplanner

De routeplanner is een uitgebreide vragenlijst. We kijken naar het beginpunt van je verhaal, het eindpunt en wat er onderweg noodzakelijk is om van A naar Z te kunnen rijden. Je hoeft nog niet iedere wending in je verhaal te weten. Een paar momenten zijn voldoende – de rest bedenk je vanzelf tijdens het schrijven.

Plan je altijd alles? Dan is de routeplanner losser dan je misschien bent gewend. Zo heb je meer ruimte om onderweg nieuwe ideeën toe te voegen. Als je even een toeristisch omweggetje wilt nemen, dan kan dat.

Begin je altijd zonder plan? Dan is de routeplanner een fijne stip op de horizon. Zo kun je tijdens het schrijven in de gaten houden of je op de goede weg zit.

Het begin van je verhaal

Beantwoord de volgende vragen:

• Wat valt er op aan je hoofdpersonage?
• Wat is het verlangen van je personage aan het begin van het verhaal? Wat wil je personage bereiken, doen of hebben?
• Waarom lukt dat niet meteen? Wie of wat staat in de weg?

Het einde van je verhaal

Beantwoord de volgende vragen:

• Lukt het om het verlangen te vervullen?
• Wat verandert er voor of in je personage?
• Voor alle personages: wie is uiteindelijk succesvol en wie faalt er? Zijn er mensen die hun verlangen vervullen en dan merken dat het niet het geluk of de verandering brengt waar ze op hoopten?

Het midden van je verhaal

Beantwoord de volgende vragen. Hoe langer je verhaal, hoe meer je hier al kunt invullen! Je kunt deze vragen ook gebruiken om te brainstormen. Je kunt meerdere ideeën opschrijven en dan kiezen welk idee je het beste bij het verhaal vindt passen.

• Wat kan je personage proberen, doen en leren om het doel te bereiken?
• Wie of wat kan voor extra problemen zorgen?

Bewaar je routeplanner op een handige plek, zodat je hem er snel bij kunt pakken wanneer je vast dreigt te lopen of nieuwe ideeën krijgt.

Ik wens je veel schrijfplezier!

Vond je dit een leuk artikel? Meld je dan aan voor meer gratis schrijftips en -oefeningen.